81- محمد بن سنان گفت: از حضرت رضا (ع) سئوال کردم از آب جو، فرمود به آن نزدیک مشو که آن از اقسام خمر است .
82- معمر بن خلاء روایت کرده که در حضور حضرت رضا (ع) نام مردی را به زبان آورد و گفت او ریاست را دوست میدارد.
حضرت فرمود: او گرگ بسیار حریص در میان گلهی گوسفندی که شبانان از آن گله دور شدهاند، آن قدر ضرر ندارند، که ریاست برای دین مسلمانان زیان دارد.
83- هر کس از مؤمنی دفع هم و غم نماید خدا در قیامت هم و غم او را برطرف میکند.
84- حسن بن جهم گفت از حضرت رضا (ع) سئوال کردم ، گفتم فدایت شوم حد و اندازهی توکل چیست ؟ فرمود: اینکه با خدا از احدی نترسی گفتم فدایت شوم اندازهی تواضع چیست ؟ فرمود با مردم طوری رفتار کنی که دوست داری با تو رفتار کنند، گفتم فدایت شوم میل دارم بدانم که من نزد شما چگونه هستم فرمود بنگر ببین من در نزد تو چگونه هستم .
85- حضرت رضا (ع) فرمود گنجی که خدا در قرآن فرموده: و کان تحته کنز لهما یقین به مرگ دارد چگونه شاد میشود ، و عجب دارم برای کسی که به قضا و قدر یقین دارد چگونه اندوهناک میشود.
86- حضرت رضا (ع) : خدا به یکی از پیمبران وحی فرمود: هرگاه اطاعت کنی من خشنود میشوم ، و چون خشنود شدم برکت میدهم و نیست برای برکت من پایانی و چون معصیت کنی خشمگین شوم و چون خشمگین شوم لعن و طرد میکنم و لعنت من تا پشت هفتم از فرزند خواهد رسید .
87- هر کس آیةالکرسی را موقع خواب بخواند از مرض فلج باک نداشته بخواست خدا و هر که آن را بعد از هر نماز بخواند زیان به او نخواهد رسانید صاحب سم (موجودات زهرآگین).
88- عمل حج و عمره نیست میکنند فقر و گناهان را همچنان که کورهی آهنگری زنگار آهن را از بین میبرد .
89- هر که خدا را به مخلوقش تشبیه کند او مشرک است و هر که به خدا نسبت دهد چیزی را که از آن نهی شده است کافر است.
90- خدای عزوجل به یکی از پیمبران وحی فرمود که : هرگاه اطاعت شوم راضی گردم و چون راضی شوم برکت دهم و برکت من بیپایان است و هرگاه نافرمانی شوم خشم گیرم و چون خشم گیرم لعنت کنم و لعنت من تا هفت پشت برسد.
91- هر کسی به مؤمنی گشایشی دهد، خداوند روز قیامت دلش را گشایش دهد.
92- امام رضا (ع) فرمود: مردی که سه سال از عمرش باقی ماند صله رحم میکند ، خدا عمرش را 30 سال قرار میدهد و خدا هر چه خواهد میکند.
93- کسی که جز به روزی زیاد قناعت نکند، جز عمل بسیار بسش نباشد و هر که روزی اندک کفایتش کند، عمل اندک هم کافیش باشد.
94- وشاء گوید: شنیدم امام رضا (ع) میفرمود: عیسی بن مریم صلوات ا... علیه به حواریین گفت :ای بنیاسرائیل ! بر آنچه از دنیا از دست شما رفت افسوس مخورید، چنانکه اهل دنیا چون به دنیای خود رسند، بر این از دست داده خود افسوس نخورند.
95- به حضرت رضا (ع) عرض شد. شما چنین سخنی میگوئید و از شمشیر خون میچکد (یعنی با وجود اینکه هارون آماده کشتن مخالفین خود است شما دعوی امامت دارید ؟!) حضرت فرمود: خدا را بیابانی است از طلا که آن را با ناتوانترین مخلوقش یعنی مورچه نگهداشته است و اگر شتر خراسانی آهنگ آن کند بدان نرسد.
96- عبادت به نماز و روزه بسیار نیست ، همانا عبادت اندیشیدن در امر خدای عزوجل است .
97- از نشانههای فهمیدن دین خویشتنداری و خاموشی است .
98- محمد بن فضیل گوید : به امام رضا (ع) عرضه کردم : زمین بدون امام باقی ماند؟ فرمود: نه، گفتم برای ما از حضرت صادق (ص) روایت شده که زمین بدون امام باقی نباشد مگر اینکه خدای تعالی بر اهل زمین یا بر بندگان خشم گیرد، فرمود: نه، باقی نماند، در آن صورت فرو رود.
99- ابن ابینصر گوید: از حضرت رضا (ع) راجع به قول خدای عزوجل ای گروندگان از خدا باک داشته باشید و با صادقان باشید . پرسیدم ، فرمود: صادقان همان امامان و باوردارندگان اطاعت ایشانند.
100- بشار واسطی گفت نوشتم به حضرت رضا (ع) یکی از خویشان من که بدخلق است از من درخواست کرده با وی وصلت کنم ، فرمود اگر بدخلق است وصلت مکن این روایت عام است یعنی نهی فرموده از آن که دختر بدهی به مرد بدخلق و از ازدواج با زن بدخلق، یکی از صفات حمیده و خصال پسندیده خلق نیکو است.
61- امام رضا (ع) فرمود: ایمان ، باور و تعهدی به قلب ، و گفتاری به زبان و عمل به جوارح و ارکان است (و) ایمان جز این چنین نمیباشد.
62- از حضرت رضا (ع) روایت شده که حضرت باقر (ع) فرمود: هر کس از شیعیان ما مبتلا شد به بلائی پس صبر کرد خداوند مینویسد برای او مانند اجر هزار شهید.
63- از حضرت رضا (ع) در مورد قول خداوند (فمن یردا... ان یهدید یشرح صدره للاسلام.) فرمود هر کس خدا اراده کند که او را هدایت کند به واسطهی ایمانش در دنیا بسوی بهشتش و دار کرامتش در آخرت شرح صدر به او عطا میکند. برای آنکه تسلیم خدا شود و به او وثوق پیدا کند و سکون و آرامش بیابد به آنچه خدا به او وعده فرمود از ثواب و پاداش نیکش تا آنکه به او اطمینان یابد.
64- حضرت رضا (ع) : زمانی که امت من در مورد امر به معروف و نهی از منکر کار را به گردن دیگران بیندازند و هر شخصی یا دستهای به انتظار بنشیند که دیگران آن کار را انجام دهند در این صورت باید در انتظار فرا رسیدن عذاب الهی گرفتار شدن به یک زندگی نکبتبار باشند.
65- بلند خواندن بسم ا... الرحمن الرحیم در تمام نمازها مستحب است.
66- از حضرت رضا (ع) از پدرانش از علی (ع) روایت شده که فرمود: رسول خدا (ص) نماز سفر با ما خواند پس در رکعت اول سورهی حمد و در رکعت دوم سورهی توحید خواند سپس فرمود قرائت کردم برای شما ثلث قرآن و ربع قرآن را .
67- فرمود: هر کس بگوید لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم خدا بواسطهی این ذکر از او دفع کند نود قسم از بلا دنیا را که آسانترین آنها خناق است.
خناق: دیفتری ، درد گلو.
68- فرمود: هر کس ماری بکشد مثل این است که کافری را کشته.
69- فرمود: پولی که از فروش سگ گرفته شود حرام است و حرام منجر به آتش خواهد شد.
70- هر کس برای حفظ مالش کشته شود شهید است .
71- خمس از تمام مال یک دفعه واجب میشود نه بیشتر .
72- نباید اقتدا کرد در نماز مگر بکسی که ولایت اهل بیت عصمت را دارا باشد.
73- حسن بن جهم گفت از حضرت رضا (ع) شنیدم فرمود: هیچ مؤمنی در حق ما مدیحهای نگفت مگر آنکه خداوند برای او شهری در بهشت بنا میکند که هفت دفعه از دنیا وسیعتر است زیارت میکند وی را در آن شهر هر فرشته مقرب و هر پیغمبر مرسلی.
74- و فرمود برای هر امامی عهد و پیمانی است در آزاد کردن دوستان و شیعیانش و اینکه از تمام وفای به عهد زیارت کردن قبور ایشان است،
پس هر کس آنان را زیارت کند از روی میل و تصدیق به آنچه در آن راغبند. میباشند امامان آنها شفیعان ایشان در روز قیامت.
75- حضرت رضا (ع) در نامهی خود به مأمون نوشت:
دوست داشتن اولیاء خدای عزوجل واجب است و همچنین دشمن داشتن دشمنان ایشان و تبری جستن از ایشان و از پیشوایانشان.
76- حضرت رضا (ع) : بزودی من مظلومانه کشته خواهم شد پس هر کس مرا با معرفت به حق زیارت کند خداوند گناهان متقدم و متأخر وی را بیامرزد.
77- خدای شراب را حرام کرد برای آنچه در آن است از فساد و از جهت تغییر دادن عقلهای آنهایی را که آن را میآشامند و وا میدارد آنان را بر انکار کردن خدای عزوجل و نسبت دروغ به خدا و رسول دادن و مفاسد دیگر که بر آن مترتب است و آدمکشی و نسبت ناروا دادن.
78- به اشخاص بیگناه و زنا کردن و خودداری نکردن از کارهای حرام پس به همین جهت ما حکم کردیم که هر مست کنندهی از مشروبات حرام است و محرم است و محرم برای آنکه پایان کار و عاقبت آن با عاقبت شراب یکی است پس هر کس به خدا و قیامت ایمان دارد و ما را دوست دارد و دم از دوستی ما میزند باید از آن اجتناب و دوری کند.
79- راوی گفت به حضرت رضا (ع) عرض کردم ابنداود از شما نقل کرده که فرمودید ، شرابخوار کافر است ، فرمود: راست گفته من گفتم آن را.
80- سلیمان بن جعفر گفت به حضرت رضا (ع) عرض کردم چه میفرمایی در آشامیدن آب جو؟ فرمود آن شرابی است مجهول ای سلیمان آن را نیاشام و مخور بدان ای سلیمان اگر حکم با من بود و خانه مال من بود بخورندهاش تازیانه میزدم و فروشندهاش را میکشتیم .
41- هیچ بندهای نیست که زیارت کند قبر مؤمنی را و بخواند نزد آن قبر سورهی انا انزلنا را هفت دفعه مگر آنکه خداوند او و صاحب قبر را میآمرزد.
42- هر کس بیاید سر قبر برادرش و دستش را بر قبر بگذارد و هفت دفعه سورهی انا انزلنا را بخواند در امان خواهد بود روز قیامت.
43- تجدید وضو برای نماز عشاء محو میکند معصیتی را که از گفتن نه بخدا قسم و آری (و الله) در طی سخن پیدا میشود.
44- از حضرت رضا (ع) روایت شده که رسول خدا (ص) نهی فرمودند که شخص در حال تخلیه جواب کسی را دهد یا حرف بزند تا آنکه فارغ شود.
حسن بن علی الوشا گفت : داخل شدم بر حضرت رضا و جلوی او ابریقی بود میخواست مهیا شود برای نماز پس نزدیک رفتم آب بریزم که حضرت وضو بگیرد قبول نکرد و ممانعت کرد پس عرض کردم آیا منع میکنی که آب بریزم بر دستهای شما و کراهت داری از آنکه من اجر ببرم؟
فرمود: تو اجر ببری و من گناه کنم و زر و یال ببرم، گفتم چطور به چه علت؟ فرمود : نشنیدی خدای در قرآن کریم فرموده : (فمن کان یرجو)
45- هر کس برای رضای خدا، برادر و دوستی اختیار کند برای خود خانهای در بهشت خواهد داشت.
46- حضرت رضا (ع) در تفسیر آیهی مبارکهی «فاصفح الصفح الجمیل» پس عفو کن عفو نیکو فرمود یعنی بخشودن بدون عقاب و خطاب و سخن درشت گفتن.
47- از حضرت رضا (ع) روایت شده که فرمود: آیا میدانی چرا اسماعیل به «صادق الوعد» نامیده شد . (در قرآن کریم)
راوی گوید گفتم نه فرمود: با مردی وعده گذاشت و برای وفای به وعده خود یک سال منتظر نشست (در محل وعده و رفیقش فراموش کرده بود و تا یکسال از آنجا عبور نکرد.)
48- حضرت رضا (ع) : همانا خضر از آب زندگانی آشامید و او زنده است و نمیمیرد تا نفحهی صور (قیامت) و او میآید نزد ما و بر ما سلام میکند و صوتش را میشنویم و لکن شخص او را نمیبینیم و او هر جا اسمش بر زبان ذکر میشود و هر کس از شما نام وی را به زبان ذکر کند باید بر او سلام کند.
49- هر که خودش را مشهور به عبادت کرد پس وی را مورد تهمت بدانید بر دینش زیرا خدای عزوجل شهرت در عبادت و لباس شهرت را مکروه دارد و دوست ندارد سپس فرمود: خدای عزوجل فقط بر مردم در شبانهروز هفده رکعت نماز واجب کرد هر که آن را انجام داد از چیز دیگر مورد مؤاخذه و پرسش واقع نمیشود و رسول خدا(صلی الله علیه وآله) نوافل را بر آنها افزود برای آنکه چنانچه نقصانی در آنها روی داد بوسیلهی نوافل کامل شود و خداوند بر زیادی نماز و روزه عذاب نمیکند و لکن عذاب میفرماید آن را که برخلاف سنت عمل کرد.
50- بیماری برای مؤمن پاک شدن از گناه و رحمت است و برای کافر عذاب و لفته است و پیوسته مرض برای مؤمن میماند تا اینکه بر او گناهی نباشد.
51- نیکوکاران بدین جهت نیکوکار نامیده شدهاند که به پدران و فرزندان و برادران خوبی کردند.
52- عبدا... ابان گفت : به حضرت رضا (ع) عرض کردم دعا کن برای من و بندگانت فرمود بخدا قسم هر پنجشنبه اعمال آنها را بر خدا عرضه میدارم .
53- اعمال بندگان چه خوب و چه بد بر سول خدا (ص) عرضه خواهد شد.
54- حضرت رضا (ع) از پدران خود از امیرالمؤمنین (ع) روایت کرده که فرمود: دوستت را دوست بدار به طور معتدل نه بحد افراط زیرا ممکن است روزی با تو دشمن شود و با دشمنت نیز دشمنی کن به طور معتدل زیرا ممکن است روزی با تو دوست شود.
55- روشن کردن چراغ پیش از غروب آفتاب فقر را میبرد.
-56البته امر به معروف و نهی از منکر بکنید و گرنه بر شما حکومت خواهد کرد و عامل خواهد شد بدهای شما سپس خوبان شما دعا میکنند و مستجاب نخواهد شد .
57- هر که حق سپاسی نعمت مخلوق را بجای نیاورد سپاس خدای را بجای نیاورده .
58- آدم سخی غذای مردم را میخورد تا غذایش را بخورند و آدم بخیل از غذای مردم نمیخورد تا از غذایش نخورند.
59- چون یکی از شما بیمار شد باید به مردم اذن دهد بر او وارد شوند زیرا هیچ کس نیست مگر آنکه برای او دعای مستجابی هست.
60- خمیازه کشیدن از شیطان و عطسه نمودن از خدای عزوجل است.
21- شخص با سخاوت از غذایی که مردم برایش آماده کردهاند میخورد تا دیگران نیز از غذایی که او آماده میسازد بخورند.
22- قرآن کلام و سخن خداست از آن نگذرید و هدایت را در غیر آن نجوئید که گمراه میشوید .
23- خداوند گفتگوی (بیهوده) و نابود ساختن دارایی و پرسش بسیار را دشمن میدارد.
24- هر کس با زبانش آمرزش بخواهد و در دل پشیمان نباشد خود را مسخره کرده است .
25- برای انسان سزاوار نیست که عطر و بوی خوش را در هر روز ترک کند، اگر هر روز بر آن دست نیافت . یک روز در میان ، و اگر یک روز در میان نیز به آن دست نیافت در هر هفته، از بوی خوش بهرهمند شود و آن را ترک ننماید.
26- همانا خداوند قیل و قال (کشمکش لفظی بیمورد) و تباه نمودن ثروت، و تقاضا کردن بسیار را دشمن دارد.
27- کار نیک و کوشش در انجام عبادت را به خاطر تکیه بر حب آل محمد (ص) رها نسازید.
28- مؤمن تا سه خصلت نداشته باشد. مؤمن حقیقی نیست که عبارتند از :
1- سنتی از پروردگارش
2- سنتی از پیغمبرش
3- سنتی از امامش ، اما سنت خدا پردهپوشی است و اما سنت امامش ، صبر کردن در سختی و پریشانی است .
29- کسی که به روزی اندک از خداوند خشنود باشد خداوند از او به عمل کم، خشنود خواهد شد.
30- انس گرفتن حساب نشده (و بدون کنترل) با مردم ، شخصیت انسان را از بین میبرد.
31- زمانی بر مردم ، میآید ، که عافیت و آرامش ، در آن زمان در ده بخش است . نه بخش آن در دوری از مردم (و گوشهگیری) است . و یک بخش آن، سکوت است .
32- مرد زیر زبانش پنهان است و چون سخن بگوید شناخته میشود.
33- تدبیر و اندیشه پیش از انجام کار تو را از پشیمانی ایمن میدارد.
34- همنشینی با اشرار و بدکاران موجب بدبینی نسبت به نیکان و درستکاران میشود .
35- دشمنی با بندگان خدا بر توشهای است برای آخرت.
36- شخصی که قدر و منزلت خویش را بشناسد هلاک نمیگردد.
37- هدیه کینهها را از دلها میزداید.
38- در قیامت آن کس به من نزدیکتر است که در دنیا خوش اخلاقتر و نسبت به خانوادهی خود نیکوکارتر باشد.
39- کسی که به مسلمانی خیانت کند از ما نیست .
40- مؤمن چون خشمگین شود خشمش او را از رعایت حق بیرون نمیبرد.
1- خویشاوند را پیوند ده ، اگر چه با یک جرعه آب باشد.
2- هرگز به امید دوستی آل محمد (ص) عمل صالح و عبادت خدا را ترک نکنید و همچنین دوستی آل محمد و تسلیم شدن در مقابل امرشان را به امید عبادتتان رها نکنید. زیرا هیچیک از این دو بدون دیگری قبول نمیشود.
3- آن کس که همه روزه به حساب خود رسیدگی نکند، و نیک و بد خود را نشناسد از ما نیست.
4- مال جمع نمیشود مگر با پنج خصلت: بخل شدید، آرزوی دراز، حرص زیاد، قطع رحم، مقدم داشتن دنیا بر آخرت.
5- خدای رحمت کند بندهای را که امر ما را زنده کند، گفته شد چگونه امر شما را زنده کند؟ فرمود: علم ما را یاد بگیرد و به دیگران یاد بدهد.
6- در حالی که هنوز اشتهایتان باقی است ، دست از طعام خوردن بکشید.
7- در هنگام غذا خوردن ، از سبک ترین غذاها «چون سوپ و آش» شروع کنید تا معده و مزاج تحمل آن را داشته باشد .
8- هیچ بندهای حقیقت ایمان را به کمال نرساند مگر اینکه در وی سه خوی باشد : در دین، دانش عمیق داشته باشد و در زندگانی خوب، اندازه نگهدارد و بر مصیبتها و مشکلات شکیبا باشد.
9- عبادت (تنها) نماز و روزه زیاد نیست ، بلکه عبادت (پرارزش) تفکر بسیار دربارهی پروردگار است .
10- و هر کس از خدا توفیق بخواهد و خود کوشش نکند خود را ریشخند نموده است.
11- و هر کس خود را دوراندیش شمارد و بیباکی کند خود را استهزاء کرده است.
12- بکوشید که روزگارتان چهاربخش باشد بخشی ویژه خداوند برای راز و نیاز با او ، بخشی برای کار زندگانی بخشی برای رفت و آمد و همنشینی با دوستان مورد اطمینان آنها که عیبهایتان را به شما شناسانند و در نهان نیز در دوستی مخلص باشند، و بخشی هم برای تفریحات و لذات مشروعتان اختصاص دهید که به این بخش بر قسمتهای دیگر توانا میشود.
13- و هر کس از خدا بهشت بخواهد و بر سختیها و مشکلات استقامت و شکیبائی نورزد خود را فریب داده است .
14- و هر کس از آتش جهنم خدا پناه برد و هوسهایش را رها نکند خود را مسخره کرده است.
15- و هر کس خدا را یاری کند و به دیدارش سبقت نگیرد خود را استهزاء نموده است .
16- خداوند قیل و قال و ضایع کردن مال و پرسش بسیار (و بیمورد) را دشمن میدارد.
17- محبت کردن با مردم نصف عقل است.
18- سختترین کارها سه چیز است : انصاف و حقگویی اگر چه علیه خود باشد در همه حال بیاد خدا بودن .
19- با برادران ایمانی در اموال مواسات کردن.
20- مواسات : به همدیگر کمک کردن با مال.